Zonnepanelen zijn een investering. Je legt er in één keer een flink bedrag voor neer, in de verwachting dat je daar jarenlang profijt van hebt. Logisch dus dat je het maximale rendement wilt behalen. Maar wist je dat je hier zelf een enorme invloed op hebt? De manier waarop je je zonnepanelen gebruikt, onderhoudt en beschermt, bepaalt in grote mate hoe lang ze meegaan. In dit artikel lees je precies hoe je de levensduur van zonnepanelen verlengt, zodat je investering niet alleen duurzaam is voor het milieu, maar ook voor je portemonnee.
Onderhouden van zonnepanelen en de voordelen ervan
Het verlengen van de levensduur van je zonnepanelen betekent simpelweg meer energie opwekken over een langere periode. En dat is precies wat je wilt: een hoger rendement, minder onderhoudskosten en een langere tijd geen zorgen over vervanging. Daarnaast is het ook nog eens beter voor het milieu, want hoe minder vaak je moet vervangen, hoe minder productie, transport en afval.
Er wordt vaak gezegd dat zonnepanelen onderhoudsvrij zijn. Dat klopt deels, maar ‘onderhoudsarm’ zou een betere term zijn. Net zoals bij een auto of een cv-ketel geldt ook voor zonnepanelen: met goed en regelmatig onderhoud gaan ze veel langer mee.
Gemiddelde levensduur van zonnepanelen: wat kun je verwachten?
De levensduur van zonnepanelen wordt door fabrikanten vaak aangegeven als zo’n 25 tot 30 jaar. Maar wat betekent dat eigenlijk? Zijn ze daarna waardeloos? Nee, zeker niet. De panelen blijven ook na die tijd vaak nog stroom opwekken, maar het rendement neemt geleidelijk af.
Zonnepanelen degraderen gemiddeld met zo’n 0,5% per jaar. Dat wil zeggen dat ze elk jaar iets minder stroom opwekken dan het jaar ervoor. Na 25 jaar zit je dus nog op ongeveer 87% van de oorspronkelijke capaciteit. Niet verkeerd, toch?
Toch is er verschil tussen wat er op papier staat en wat je in de praktijk ervaart. De omgeving, het weer, het onderhoud en zelfs de manier van installeren hebben allemaal invloed op hoe lang je panelen écht meegaan. Er zijn installaties bekend die na 35 jaar nog goed functioneren, en andere die na 10 jaar al problemen geven.
Hier speelt ook kwaliteit een grote rol. Goedkopere panelen van onbekende merken kunnen sneller degraderen of zelfs eerder kapot gaan. Kies je voor een A-merk met een goede garantie, dan is de kans groot dat je veel langer plezier hebt van je systeem. En vergeet de randapparatuur niet: omvormers en bekabeling spelen een even grote rol in het behoud van het hele systeem.
Tot slot speelt de montage ook een rol: als je panelen niet goed bevestigd zijn of onder een verkeerde hoek liggen, kunnen ze sneller slijten of beschadigd raken. Denk aan water dat blijft staan, vuilophoping of zelfs wind die vat krijgt onder de panelen.
Samenvattend: de theoretische levensduur ligt rond de 25 jaar, maar met goede zorg kun je dat flink rekken. En dát is precies waar we in dit artikel op ingaan.
Factoren die de levensduur beïnvloeden
De levensduur van zonnepanelen wordt beïnvloed door meer dan alleen de leeftijd. Hier zijn de belangrijkste factoren die bepalen hoe lang jouw installatie meegaat:
Kwaliteit van de zonnepanelen
Panelen van gerenommeerde merken gaan over het algemeen langer mee dan goedkope alternatieven. Let bij aankoop op certificeringen, garanties en recensies van andere gebruikers.
Installatielocatie
Zonnepanelen op een dak dat veel wind vangt of in een gebied met veel neerslag hebben het zwaarder te verduren. Ook luchtvervuiling en zout in de lucht (bijvoorbeeld aan de kust) kunnen slijtage versnellen.
Montage en bevestiging
Een slecht gemonteerd systeem is kwetsbaar voor stormschade, waterinfiltratie en vuilophoping. Zorg ervoor dat je installatie uitgevoerd wordt door een gecertificeerde installateur met ervaring.
Onderhoud en reiniging
Regelmatig onderhoud kan veel problemen voorkomen. Denk aan het tijdig reinigen van de panelen, het controleren van de bekabeling en het monitoren van de prestaties.
Omvormerkwaliteit
De omvormer is het hart van je systeem. Een defecte of verouderde omvormer kan je hele installatie lamleggen, hoe goed je panelen ook zijn.
Schaduwvorming
Een beetje schaduw op één paneel kan invloed hebben op de opbrengst van het hele systeem. Zorg dus dat je panelen vrij liggen van bomen, dakkapellen of schoorstenen die schaduw kunnen werpen.
Vervuiling door vogelpoep, bladeren of stof
Dit klinkt misschien onbenullig, maar hardnekkig vuil zorgt voor hotspotvorming, wat leidt tot schade aan de zonnecellen.
Met al deze factoren in het achterhoofd wordt duidelijk dat je veel zelf in de hand hebt. Door slimme keuzes te maken en regelmatig aandacht aan je installatie te geven, verleng je de levensduur van zonnepanelen volgens Huiskeur en behaal je het maximale rendement.
De juiste installatie maakt het verschil
Een goede start is het halve werk, en dat geldt ook voor zonnepanelen. De manier waarop ze geïnstalleerd zijn bepaalt in grote mate hoe goed én hoe lang ze presteren. Het lijkt misschien eenvoudig: een paar panelen op het dak, aansluiten en klaar. Maar zo simpel is het niet.
Belang van een gecertificeerde installateur
Een gecertificeerde installateur weet precies waar hij op moet letten. Niet alleen bij het plaatsen van de panelen zelf, maar ook bij het afstellen van de hellingshoek, het gebruik van het juiste montagemateriaal en het aansluiten van de omvormer en bekabeling. Fouten tijdens de installatie kunnen leiden tot lekkages, kortsluiting of zelfs brandgevaar.
Optimale oriëntatie en hellingshoek
Panelen die niet goed liggen, leveren minder op. De ideale hellingshoek in Nederland ligt tussen de 30 en 35 graden, gericht op het zuiden. Liggen je panelen oost-west? Dan kun je daar ook goed mee uit de voeten, maar het systeem moet daarop afgestemd zijn.
Ventilatie en warmteafvoer
Zonnepanelen presteren minder goed als ze te warm worden. Een goede installateur zorgt ervoor dat er voldoende ruimte is tussen de panelen en het dak voor ventilatie. Zo voorkom je oververhitting en verleng je de levensduur.
Voorkomen van mechanische spanning
Panelen die onder spanning staan (bijvoorbeeld door kromtrekken of slechte bevestiging) kunnen sneller barsten of delamineren. Dit komt vaak voor bij zelfbouwsystemen of slecht afgestelde montagematerialen.
Aansluiting op het net
De manier waarop je systeem aangesloten wordt op de meterkast moet voldoen aan de normen. Slechte bedrading, onvoldoende aarding of overbelasting kan het hele systeem beschadigen.
Een correcte installatie is dus essentieel. Zelfs de beste zonnepanelen presteren slecht als ze verkeerd geplaatst zijn. Daarom: investeren in een goede installateur is géén kostenpost, maar een slimme besparing.
Regelmatig onderhoud en inspectie
Ook al hebben zonnepanelen weinig onderhoud nodig, ze helemaal vergeten is geen goed idee. Regelmatige inspectie en een klein beetje aandacht kunnen namelijk het verschil maken tussen 20 en 30 jaar rendement.
Waarom inspecteren?
Tijdens een inspectie controleer je of alles nog goed vastzit, of er schade is aan de panelen of bekabeling en of er vuilophoping is. Zo voorkom je grotere problemen die anders pas aan het licht komen wanneer je opbrengst ineens daalt.
Hoe vaak inspecteren?
Minimaal eens per jaar is voldoende voor een grondige inspectie. Maar woon je in een bosrijk gebied of een plek met veel vogels? Dan is twee keer per jaar aan te raden. Gebruik eventueel een verrekijker of drone om visuele controles uit te voeren zonder het dak op te hoeven.
Wat kun je zelf doen?
- Kijk of alle panelen schoon zijn.
- Check of de omvormer normaal werkt.
- Let op afwijkende geluiden, geuren of storingen.
- Controleer de kabels op knaagschade van dieren.
Wanneer een professional inschakelen?
Laat elke paar jaar een specialist je systeem volledig doormeten. Die kijkt naar zaken die je zelf niet ziet, zoals microcracks in de panelen of slijtage aan de connectors. Het onderhouden van zonnepanelen hoeft geen grote klus te zijn, maar het is wel belangrijk dat je het serieus neemt. Zo zorg je voor een lange levensduur én behoud van je rendement.